Главная» Новости» Сочинение 23 февраля на чеченском языке. Ненан мотт-нохчийн мотт! Х1ун хир ду дуьненахь хьол мерза, деза? Пример сочинения на тему "Ненан-мотт" на чеченском языкеДанное задание направлено на расширение словарного запаса, а также на развитие навыков написания. Конкурс сочинений на чеченском языке«Ненан мотт». Шен къам, шен мотт, наной а деза лараран билгало ю иза.
Сочинени ненан мотт
Сочинение ненан мотт дахаран хазна | Ненан мотт Доккха маь1на лоцу оцу шина дашо шайна чу. |
По чеченскому языку ненан мотт кратко, Сочинение | Заведующая отделом краеведческой литературы Бабуева Х. прочитала стихотворение А. Айдамирова «Ненан мотт» и Ш. Арсанукаева «Ненан мотт». |
Ненан мотт – хьо ду сан дахар! | Муха хир ву дуьненахь уггаре а сийлахьчу Ненан мотт цабезарг и бийца цалуург, и къен хетарг. |
Сочинение по чеченскому языку ненан мотт
Многие сочинения вызвали познавательный интерес, содержали редкие, интересные факты об историческом прошлом нашего района. Кхуьуш долчу чкъурана ненан мотт хьоьхуш хиларна, суна со ирсе хета. Ненан Мотт — выдающийся художник и скульптор, чье творчество оказало значительное влияние на мировую искусствоведческую сцену.
Новые сочинения
- Ненан мотт – аганан илли
- МБОУ "СОШ №7 с. Ачхой-Мартан" им. С.С.Гайрбекова - Официальный сайт
- Сочинение ненан мотт на чеченском
- Сочинени ненан мотт
- Сочинение по чеченскому языку ненан мотт кратко сочинение
- Сочинение ненан мотт на чеченском
«Бекалахь, ненан мотт, тахна»
Как написать сочинение по чеченскому языку | Сан ненан мотт включает в себя не только уважение к старшим, но и заботу о них. |
Нохчийн матттах лаьцна сочинени | Образовательная социальная сеть | В актовом зале ГБУ «Грозненский центр социальной помощи семье и детям», прошло мероприятие, приуроченное ко Дню Чеченского языка «Ненан мотт». |
Оьзда мотт сочинение 8 класс - Znarium | Если вы еще не писали сочинение на тему «Ненан мотт сан дозалла», то осмелюсь предложить вам готовые варианты. |
Нохчийн матттах лаьцна сочинени
Он плавен, как полёт орлицы, И быстр, как бросок волчицы! Язык древнейшего народа, В моих ушах звучит, как пондар, Как ветер, что шумит в горах, И так же строг как сам вайнах. Он так прекрасен, как закат, Сан ненан мотт - Даймехкан аз!!
Цо 1амадо вайна дуьненан а, адаман а хазалла йовза. Дуьйцийла йоццуш, шен мотт ца хуу стаг даима юьхь1аьржа хир ву, шен къоман хьалха хилла ца 1аш, кхечу къаьмнашна хьалха а, х1унда аьлча цунна евзар яц къоман синан к1оргенаш, бевзар бац цо луш болчу кхачанан чам. Муьлхха а стаг цу хьолехь хилар, яхь цахилар, ледара хилар ду. Иштта ца хила, суна хетарехь, йохье а дуьйлуш, 1амо беза вай вайн дайша, наноша хьост санна, ларбеш, ц1ена латтийна вешан ненан мотт. Наггахь хеза вайна: «Иза вовшех кхеттал бийца хиъча а тоьар дара», - олуш.
Ма - дарра аьлча, и стаг шен къомах цавашар ду. Иза д1адахнарг а, хиндерг а доцу стаг ву. Цу докъазаллах Дала лардойла вай!
Кхузахь а цхьацца кхачамбацарш хила тарло: билгалйинчу темин 1алашоне кхачарехь долу хаарш къасто цахаар, урокийн цхьацца долчу дакъошка тидам тоъал цахилар, дешархой дешарна т1еберзон хьелаш цакхоллар, урокан кхетош-кхиоран дакъа тидаме цалацар. Ткъа таханалерачу дийнахь, х1ора дешархо тидаме а лоцуш, урокашна т1ехьажам хила беза. Х1инцалерачу урокан кеп билгалйийриг ду: хаарш даларан декъехь дан дезарг билгалдаккхар, дешархошна тоъал хаарш далар, тайп-тайпана болхбаран кепаш йовзийтар; 1амош долчуьнан чулацамца йог1у кепаш а, некъаш а харжар, дешрхошна кхачаме хаарш луш долу болх вовшахтохар, дагалаьцнарг кхиамца, дика жам1аш долуш чекхдериг хиларан тоьшалла а луш; ненан матте, 1амабаре лаам кхуллу 1аморан кепаш харжар. Урокехь дешархоша дечун нийса мах хадо хаар, муьлхачу жам1ашка сатийса йиш ю урокан юьхьехь д1ахаийтар; болх бан дог доуьйту хьелаш хилийта хьовсар, кху кепара юкъаметтигаш шайца йолу — хьехархо-дешархо, дешархо-дешархо, дешархо-хьехархо. Тахана хьехархо вац гуттар а дешархошна дийца дезарг.
Дешархой бу шайна хьалха лаьттачу хаттаршна жоьпаш лохуш, лехамийн новкъахь алссам къахьега дезаш. Вайн, хьехархойн декхар — уьш цу новкъа бахар, цаьрга шайн хаарш гулдайтар. Цхьана низамехь теманашца нисйинчу урокаша таро ло, х1ора темина хаттар къасто, цу темина йог1учу урокийн тайпанаш харжа, уьш вовшашца йоза. Урок вовшах тухуш билгалдан деза: урокехь кхочушдан деза 1аморан а, кхетош-кхиоран а декхарш; дешархошна хаа деза, муьлхачу жам1ашка дог даха йиш ю, муьлхачу лакхене кхача йиш ю; керла тема йовзар халонга дерзон тарлуш хилар; йийцаре еш йолчу материалаца дог1у методически некъаш; 1аморехь оьшуш болу г1ирсаш; ц1ахь бечу белхан чулацам, барам, кхочушбаран кепаш. Урокан кеп хоржуш тидаме эца деза дешархойн хаарш. Ледара а, дика а доьшуш болу дешархой саццаза тидамехь латторо аьтто бийр бу сатийсинчу жам1ашка кхачарехь. Тайп-тайпанчу белхийн кепех пайдаоьцуш вовшахтоьхначу уроко г1о дийр ду эвсаре а, пайде а хин йолчу кепара урокан хенах пайдаэца, дешархоша ц1ахь дечу дешаран барам харжа а. Уьш хила тарло: урок-тобанашкахь болх бар; урок-1аморан дарс; урок-кхетор; урок-гайтам; урок-проектни хьесапаш кхочушдар; урок-талламаш бар.
Иштта д1ахьош болчу балхо кхачаво х1инцалерачу лехамашка, кхиадо юкъара дешаран дараш а, хаарш а УУД. Кху кепара болх баро г1о до хьехаран шайн зеделла ц1ераш, технологин кепаш юкъаяло: кхиош-1аморан, могашалла ларъяран, информационно-коммуникационни, 1оттабаккхаман-диалогин, дешаран проектированин, интерактивни технологеш и. Нохчийн меттан хьехархошна царех пайдаэца хало ду, х1унда аьлча т1ехьажа г1ирс бац, интернет чохь а нохчийн маттахь хаамаш к1еззиг бу. Делахь а, массо хьехархо лехамехь хила веза, массо аг1ор керлачунна т1екхиа г1ерташ. Хьехархочо ша проблемни хьал а кхуллуш, иза кхочушдаран некъ лахар, гайтар. Масала: хьехархочо жима дийцар деша доладо дешархошна, царна уггар хазделлачу меттехь соцунг1а а йой, т1едиллар до царна, аш муха чекхдоккхур дара и дийцар шаьш хилча цуьнан автор. И тайпа болх д1абахьа мегар ду дешархой шина тобане бекъна, х1ора тобано шен дийцаран чаккхенан кеп юьйцуш. Цул т1аьхь хьехархочо деригге а дийцар д1адоьшу.
Кейс-технологин методаш дукхахьолахь хаарш сов дахарна т1ехьажийна йоцуш, дешархойн ладог1аран, дийцаран корматалла айъярна т1е тидам бахийтина ю.
Цо 1амадо вайна дуьненан а, адаман а хазалла йовза. Дуьйцийла йоццуш, шен мотт ца хуу стаг даима юьхь1аьржа хир ву, шен къоман хьалха хилла ца 1аш, кхечу къаьмнашна хьалха а, х1унда аьлча цунна евзар яц къоман синан к1оргенаш, бевзар бац цо луш болчу кхачанан чам. Муьлхха а стаг цу хьолехь хилар, яхь цахилар, ледара хилар ду. Иштта ца хила, суна хетарехь, йохье а дуьйлуш, 1амо беза вай вайн дайша, наноша хьост санна, ларбеш, ц1ена латтийна вешан ненан мотт. Наггахь хеза вайна: «Иза вовшех кхеттал бийца хиъча а тоьар дара», - олуш. Ма - дарра аьлча, и стаг шен къомах цавашар ду. Иза д1адахнарг а, хиндерг а доцу стаг ву.
Цу докъазаллах Дала лардойла вай!
Сочинение ненан мотт аганан илли 8 класс
Нохчийн матттах лаьцна сочинени | ненан мотт», «Нохчийн меттан сий». |
«Ненан мотт - деган хьоста» | вайн къоман аз ду, вайн къоман илли ду, вайн къомон назма ю. Ненан матто вай 1 амадо Даймохк беза. Правильный ответ на вопрос«Сочинени ненан мотт » по предмету Литература. |
"Ненан мотт" (Рамазан Берзлоев) | | Сан ненан мотт – аганан илли – нохчийн мотт, уггаре а ширачех цхьаъ. |
"Ненан мотт" (Рамазан Берзлоев)
нохчийн къоман аз». Сочинени Ненан мотт-сан деган Скачать 999 Кб. Сан ненан мотт – аганан илли – нохчийн мотт, уггаре а ширачех цхьаъ. Ненан Мотт сумел создать настоящее искусство, которое проникало в самую глубину души слушателя.
Сочинени ненан мотт
Ненан Мотт — выдающийся художник и скульптор, чье творчество оказало значительное влияние на мировую искусствоведческую сцену. Ненан мотт — Ненаца уьйр йолуш бу, Ненан сий деш воцург къонах а вац. Смотрите видео онлайн ««Ненан мотт» | О важности знания и сохранения родного языка» на канале «trk_put» в хорошем качестве и бесплатно, опубликованное 26 апреля 2024 года в 18:38, длительностью 00:17:33, на видеохостинге RUTUBE. Сан ненан мотт – это путь, который требует настойчивости и терпения. В актовом зале ГБУ «Грозненский центр социальной помощи семье и детям», прошло мероприятие, приуроченное ко Дню Чеченского языка «Ненан мотт».
Как написать сочинение по чеченскому языку
Цул т1аьхь хьехархочо деригге а дийцар д1адоьшу. Кейс-технологин методаш дукхахьолахь хаарш сов дахарна т1ехьажийна йоцуш, дешархойн ладог1аран, дийцаран корматалла айъярна т1е тидам бахийтина ю. Урокашкахь таро хуьлу, хьехархочуьна дешархойн мотт бийцаран говзалла лакхаяккха. Проблемни хьал кхоллар а, оьшург лахархьама дешархошка шайга болх байтар а вовшахтухуш, цу шина некъах пайдаэцар гуш ма-хиллара, керланиг гучудалар иза бакъдарца нисло: цкъа хьалха хьехархочо ойлаяран а, бакъдаран кеп гойту, шолг1а — дешархоша шаьш я хьехархочун г1оьнца бакъдо, т1еч1аг1деш цхьаьна бакъдо. Ненан мотт 1амош, коьрта тидам т1ебахийта беза 1амор шардеш, ч1аг1деш г1о дечу тайп-тайпанчу шардаршна. Х1унда аьлча, цкъа делахь, орфографически, пунктуационни къамелан хаамаш караберзорна г1о деш хиларна а, шозлаг1а делахь, 1амош йолу грамматически материалаш дешархошна дика йовза аьтто цара беш хиларна а. Хаарш талларан технологех ю тестови технологи. Цуьнан коьрта 1алашо ю, дешархойн хаарш толлуш, х1ораннан ша-шеца беш болу болх кхин д1а а тобар. Тестировани д1аяхьаро ч1ог1а г1о до дешархошнан 1амийнарг т1еч1аг1деш а, хьалха 1амийначунна таллам беш а, керла тема йовзуьйтуш а. Дукхахьолахь тесташца болх бечу хенахь гучудолу дешархойн хааршкахь долу кхачамбацарш. Критически ойлаяр кхиоран технологих ю синквейн.
Синквейн — иза пхеа мог1анах лаьтта, къастамечу кепаца язйинчу, жимачу байтан кеп ю. Стенна оьшу синквейн: 1. Дешнийн т1аьхьало хьалаюзу. Боцца чулацам схьабийцарна кечво. Коьртаниг каро 1амаво. Жимчу ханна кхоллархо хила таро ло. Дукхахьолахь и кхочушхуьлу. Кхузахь вайна го, синквейн язъешволчунна хаа деза, къамелан дакъош къасто, предложени х1отто, хьалхарчу дашца маь1ница дог1уш дош дало. Цу дерригено вайна таро ло, дешархойн дозуш долу къамел кхио, церан дешнийн х1онс мелла алссам яккха. Ткъа иза вай кхочушдан деза х1ора урокехь, муьлхха а тема 1амош.
Коьртачарех ду, х1инцалерачу урокашкахь рефлексин муьрехь тайп-тайпана белхаш бар: йоццачу ханна дешархоша эссе язъяр, синквейн язъяр, шена хетарг алар, яцйина предложени т1еюзар, ша диллинчу суьртехь шен ойла гайтар. Иштта бечу белхаша, къасттина ненан мотт хьехарехь, дешархой вовшашца хьасене хуьлуьйту, шен накъостан ойла хийра ца хета, ша бинчу а, шен накъосташа бинчу а белхийн нийса мах хадо 1ема, шен ойла йийцаре йилла 1ема, кхечуьнга ладог1а 1ема. Цул сов, дешархой 1ема шаьш а, кхечара бечу белхан нийса хьесап дан а, информационни хаамаш язбан а, конспекташ х1итто а. Керлачу технологишца бан безаш болу болх х1инца а кхачо йолуш бац, цунах лаьцна дуккха а дийца дезар ду, 1ама дезар ду, шена хуург къоначу хьехархочуьнга д1адала дезар ду. Ненан мотт хьоьхучу муьлххачу хьехархочун болх т1ехьажийна бу т1екхуьу къона т1аьхье дайн ламасташца, къоман г1иллакх-оьздангаллица, иман долуш хилийтарна. Х1инцлерачу ненан меттан урокашкахь хьехархочун коьрта ши декхар ду аьлла хета суна: ненан матте дешархойн безам кхоллар; биллина ненан мотт цаьрга бийцитар. Дешаран декъехь ненан маттахь хьехар деккъа кхетар сов хилийтарна эшна 1аш дац. Цуьнан марзонца, и безаш кхиина волу дешархо, дешна ваьллачул т1аьхьа и бийца хууш а, лууш а хила веза.
Сан доьзалехь даима бара бекаш нохчийн мотт. Нанас башха ч1ог1а доцучу озаца буьйцура и мотт, делахь а цо меллаша аьлларг дагах а кхеташ дешнаш хуьлура. Со школе яхча евзира суна меттан к1оргалла. Нохчийн маттахь дийцарш, туьйранаш, иллеш, х1етал-металш, чехкааларш. Хиира нохчийн мотт иза бух боцу х1орд буйла. Доггах безаш т1еийцира аса нохчийн мотт 1амор. Нохчийн маттахь дуьххьара туьйра сайна хезча, со инзаръяьлла, буьйсанна наб ца кхеташ 1ийра. Наб кхетча, сан г1енаш чохь дара Алхаст а, Маьлха-Аьзни а. Х1етахь дуьйна сан шолг1а ц1а а хилла д1ах1оьттира библиотека.
Вайх къам маца хир ду? И сом ненан маттахь а даккха йиш хилар кхетам кхиъча. Абузарна-м хаара оьрсийн маттахь язъян, шайна и мотт хаа моьттуш болчарел а дика. Амма иза нохчийн яздархо вара, и нохчийн халкъан яздархо вара. Деле-м дерриг а цхьана къомах, цхьана тайпанах а кхоллалора вай. Баккъалла а, Оха шу кхоьллина стагах, зудчух а; шу халкъашка, тайпанашка а декъна, вовшашна довзийтархьама». Вовшех марзо, пайда эцийтархьама, гергарло леладайтархьама. Амма и гергарло тахана Россехь дехаш долчу массо а къомах оьрсий хилча хуьлуш дац. Росси — Америка яц. Тахана а бац уьш шайн махкахь цхьа а бакъо йолуш. Оцу харцонна Дала беш бекхам хета суна цигара бохамаш а. Латтано геч ца до харцонца, ницкъаца а схьадаккхар, аьлла америкин сийлахьчех цхьаъ волчу яздархочо Фолкнер Уильяма. Американ аборигенаш тахана а бакъонаш йоцу нах, изгойш, обаргаш бу шайн махкахь. Россехь долу къаьмнаш манкурташ дац. Россехь бух боцуш кхечахьа шайн пачхьалкх йолуш, и шайн Даймохк а лорурш бу тахана Россехь бух болу къаьмнаш кхиа ца дуьтуш, царна, оьрсашна а юкъа питанаш туьйсуш, вовшашка цабезам кхуллуш.
Россехь дуккха а къаьмнаш ду, Советийн заманахь дуьйна, шайн маттахь юьхьанцара школаш йолуш. Тахана а нохчийчун коьртехь сом ду. Вайх къам маца хир ду? И сом ненан маттахь а даккха йиш хилар кхетам кхиъча. Абузарна-м хаара оьрсийн маттахь язъян, шайна и мотт хаа моьттуш болчарел а дика. Амма иза нохчийн яздархо вара, и нохчийн халкъан яздархо вара. Деле-м дерриг а цхьана къомах, цхьана тайпанах а кхоллалора вай. Баккъалла а, Оха шу кхоьллина стагах, зудчух а; шу халкъашка, тайпанашка а декъна, вовшашна довзийтархьама». Вовшех марзо, пайда эцийтархьама, гергарло леладайтархьама. Амма и гергарло тахана Россехь дехаш долчу массо а къомах оьрсий хилча хуьлуш дац. Росси — Америка яц. Тахана а бац уьш шайн махкахь цхьа а бакъо йолуш. Оцу харцонна Дала беш бекхам хета суна цигара бохамаш а. Латтано геч ца до харцонца, ницкъаца а схьадаккхар, аьлла америкин сийлахьчех цхьаъ волчу яздархочо Фолкнер Уильяма. Американ аборигенаш тахана а бакъонаш йоцу нах, изгойш, обаргаш бу шайн махкахь.
Ненан мотт – аганан илли
Многие сочинения вызвали познавательный интерес, содержали редкие, интересные факты об историческом прошлом нашего района. Обучающиеся продемонстрировали высокий уровень знаний по чеченскому языку, творческие способности, умение изложить материал в нетрадиционных формах: в жанре рассказа, писма. По словам педагога Кубиевой Залины Бадрудиновны, каждая работа была уникальна, по-своему интересна, ребята проявили индивидуальность, яркость, образность и непосредственность. Он повторял, что, «потеряв родную речь, мы перестанем существовать как нация».
Говза мотт хуучуьнга шена т1аьхьа б1еэзарнаш адамаш дигало.
Олуш ду-кх: «Хазачу дашо 1уьргара лаьхьа баьккхина», «Хазачу дашо лам башийна». Иза ду мотт мерза, к1еда, г1иллакхе, оьзда бийца беза бохург. Хаза, к1еда, мерза буьйцучу матто схьайоьллу вайна хьалха сирлачу кханенан не1арш. Нохчашна шайн историн йохаллехь дуккха а хала киртигаш т1ех1иттина.
Царех уггар ирчачех цхьаъ яра — дерриг халкъ махках даккхар. Оцу къизачу 13 шарахь нохчийн халкъ халонашка, баланашка, лазамашка к1ел ца дитийтинарг — нохчийн мотт бара. Вовшашка яздеш долу кехат нохчийн маттахь бен яздеш дацара, цуьнца цхьаьна лардеш дара вайн дайша лелийна 1адаташ, г1иллакхаш. Вайн г1арабевллачу яздархоша, журналисташа оцу уггар къизачу, халчу муьрехь арадаьккхира Алма-Атахь «Къинхьегаман байракх» ц1е йолу нохчийн маттахь газета.
Кхузахь дало лаьа суна Кусаев 1адизан дешнаш: «Нохчий вуй хаийтар.
Дуьненах уггаре баккхийчу тамашех цхьаъ адаман мотт бу. Адам кхидолчу дийнатех къасточу билгалонех коьртаниг а мотт бу.
Ма-дарра аьлча, адамах адам дийриг а адаман мотт бу. Дуьненах дехачу х1ора къомана а шен мотт белла Далла. Шен ненан маттаца кхуьуш ю къоман культура, литература, искусство.
Ала деза, къоман уггаре а еза, уггаре а сийлахь хазна ю оцу къоман Мотт. Буьйцучу маттаций бен цхьа а х1ума дийца йиш яц вайн, цхьана а х1уманах лаьцна х1умма а ала а, дийца а адамийн таро хир яцара, буьйцуш болу аьзнийн мотт ца хилча. Мотт- иза къоман са, адамаллин куьзга ду, массочу х1уманан а бух бу.
Цуьнца доьзна ду халкъан дерриге а дахар: уьйраш, болх, гергарло, хазахетар, халахетар, сий, яхь, хьекъал, кхетам. Халкъан кица дало лаьа суна кхузахь: « Мотт бу-къам ду, мотт бац-къам дац». Сецна бакъ ду, мотт вай лар ца бахь, цуьнан сий ца дахь, вай къоман сий дужур ду. Вай нохчий ду. Веза-Воккхачу Далла кхоьллина вай нохчий: цо делла вайна нохчийн сибат; цо делла вайна нохчийн г1иллакхаш, ламасташ; цо белла вайна Нохчийн мотт!
Со йинчу, х1ара дерриг а Дуьне вайна совг1атанна деллачу, вайн цхьаъ бен йоцчу, кхин хилла йишйоцчу сан Ненан мотт-х1ун хир ду цул деза, цул сийлахь,цул хьоме?! Нохчийн мотт —вайн къоман аз ду, вайн къоман илли ду, вайн къомон назма ю. Ненан матто вай 1амадо Даймохк беза.
Лучший ответ:
- Исраилова Я. «Кацаев Сайд-Хьасан: «Мотт – халкъан хазна.
- ЧТО ЧИТАЮТ:
- Сочинение ненан мотт дахаран хазна – America Lit
- Сочинение ненан мотт на чеченском языке
- Лучший ответ:
- Сочинение по чеченскому языку ненан мотт кратко сочинение - Научные работы на
Week Teacher
- Сочинение ненан мотт сан дозалла сочинение
- Как написать сочинение по чеченскому языку
- Week Teacher
- Сочинение по чеченскому языку «Родной язык-моя гордость»
- Гайрбекова М. "Нохчийн мотт – сан дозалла!" - Министерство образования и науки Чеченской Республики
- Сочинение ненан мотт на чеченском языке
«Ненан мотт» | О важности знания и сохранения родного языка
Главная страница » Сочинение ненан мотт на чеченском Сочинение ненан мотт на чеченском suomik 29. Ненан Мотт — это одно из самых важных событий в нашей культуре. Это традиционный праздник, который отмечается в конце зимы и начале весны. В этот день мы собираемся вместе, чтобы отпраздновать нашу культуру и традиции. Мы одеваемся в национальную одежду, играем на традиционных инструментах и танцуем чеченские танцы.
Ненан мотт 1амош, коьрта тидам т1ебахийта беза 1амор шардеш, ч1аг1деш г1о дечу тайп-тайпанчу шардаршна. Х1унда аьлча, цкъа делахь, орфографически, пунктуационни къамелан хаамаш караберзорна г1о деш хиларна а, шозлаг1а делахь, 1амош йолу грамматически материалаш дешархошна дика йовза аьтто цара беш хиларна а. Хаарш талларан технологех ю тестови технологи. Цуьнан коьрта 1алашо ю, дешархойн хаарш толлуш, х1ораннан ша-шеца беш болу болх кхин д1а а тобар. Тестировани д1аяхьаро ч1ог1а г1о до дешархошнан 1амийнарг т1еч1аг1деш а, хьалха 1амийначунна таллам беш а, керла тема йовзуьйтуш а. Дукхахьолахь тесташца болх бечу хенахь гучудолу дешархойн хааршкахь долу кхачамбацарш.
Критически ойлаяр кхиоран технологих ю синквейн. Синквейн — иза пхеа мог1анах лаьтта, къастамечу кепаца язйинчу, жимачу байтан кеп ю. Стенна оьшу синквейн: 1. Дешнийн т1аьхьало хьалаюзу. Боцца чулацам схьабийцарна кечво. Коьртаниг каро 1амаво. Жимчу ханна кхоллархо хила таро ло. Дукхахьолахь и кхочушхуьлу. Кхузахь вайна го, синквейн язъешволчунна хаа деза, къамелан дакъош къасто, предложени х1отто, хьалхарчу дашца маь1ница дог1уш дош дало. Цу дерригено вайна таро ло, дешархойн дозуш долу къамел кхио, церан дешнийн х1онс мелла алссам яккха.
Ткъа иза вай кхочушдан деза х1ора урокехь, муьлхха а тема 1амош. Коьртачарех ду, х1инцалерачу урокашкахь рефлексин муьрехь тайп-тайпана белхаш бар: йоццачу ханна дешархоша эссе язъяр, синквейн язъяр, шена хетарг алар, яцйина предложени т1еюзар, ша диллинчу суьртехь шен ойла гайтар. Иштта бечу белхаша, къасттина ненан мотт хьехарехь, дешархой вовшашца хьасене хуьлуьйту, шен накъостан ойла хийра ца хета, ша бинчу а, шен накъосташа бинчу а белхийн нийса мах хадо 1ема, шен ойла йийцаре йилла 1ема, кхечуьнга ладог1а 1ема. Цул сов, дешархой 1ема шаьш а, кхечара бечу белхан нийса хьесап дан а, информационни хаамаш язбан а, конспекташ х1итто а. Керлачу технологишца бан безаш болу болх х1инца а кхачо йолуш бац, цунах лаьцна дуккха а дийца дезар ду, 1ама дезар ду, шена хуург къоначу хьехархочуьнга д1адала дезар ду. Ненан мотт хьоьхучу муьлххачу хьехархочун болх т1ехьажийна бу т1екхуьу къона т1аьхье дайн ламасташца, къоман г1иллакх-оьздангаллица, иман долуш хилийтарна. Х1инцлерачу ненан меттан урокашкахь хьехархочун коьрта ши декхар ду аьлла хета суна: ненан матте дешархойн безам кхоллар; биллина ненан мотт цаьрга бийцитар. Дешаран декъехь ненан маттахь хьехар деккъа кхетар сов хилийтарна эшна 1аш дац. Цуьнан марзонца, и безаш кхиина волу дешархо, дешна ваьллачул т1аьхьа и бийца хууш а, лууш а хила веза. И бийца хууш а, лууш а хилча бен цо и буьйцур бац.
Бийцича бен и кхуьур бац, бехар а бац, т1ахьене д1акховдо ненан мотт хир бац. Вайн нохчийн мотт, яхь, г1иллакх, оьздангалла юха денъярехь, вайн къам ч1аг1дарехь къахьоьгуш волчу Нохчийн Республикин куьйгалхочунна Кадыров Рамзанна а, нохчийн меттан сий-пусар деш, и мотт безаш, шен ницкъ ца кхоош иза берашна 1амош волчу массо а хьехархочунна, даггара баркалла ала лаьа.
Цуруев Ш. Акха яр санна и ца баьлла бацалахь, Боьжна бац стиглара, эцна бац базарахь. Цхьаьнггера юхалург баьккхина бацара, Кхоьллина хилла и вайн дайшна азаллехь. Ас лору дуьненахь мел долу меттанаш, Нохчийн мотт даима сан оьзда дозалла 1ожаллин цамгаро д1алаьцна меттахь 1аш Цу маттахь дийр ду ас весет а доьзале… Муха хир ву дуьненахь уггаре а сийлахьчу Ненан мотт цабезарг и бийца цалуург, и къен хетарг. Мел халахеташ делахь а, ишттанаш а нисло вайна юкъахь. Цхьаццаволчо дозаллица къамел до, шена ненан маттахь еша а, яздан а ца хаьа, бохуш.
Ткъа дуьненахь а воккхачу оьрсийн яздархочо Л. Толстойс аьлла хилла: «Нохчийн мотт уггаре а хазачу а, хьалдолчу а меттанех цхьаъ бу, нагахь кхоччуш дика иза хууш хьо велахь». Ненан мотт…Доккха маь1на лоцу оцу шина дашо шайна чу. Вай дайшкара схьадеъна вай хаза г1иллакхаш, оьздангалла, ийман.
Ткъа дуьненахь а воккхачу оьрсийн яздархочо Л. Толстойс аьлла хилла: «Нохчийн мотт уггаре а хазачу а, хьалдолчу а меттанех цхьаъ бу, нагахь кхоччуш дика иза хууш хьо велахь». Ненан мотт…Доккха маь1на лоцу оцу шина дашо шайна чу.
Вай дайшкара схьадеъна вай хаза г1иллакхаш, оьздангалла, ийман. Ткъа и шадерриг д1акхехьа оьшург бу ненан мотт. Ненан мотт ларбеш ца хилча, цуьнан сий деш ца хилча, къам д1адолу. Тахана вай ойла ца йо вай дечу къамелан, олучу дешан. Ларамза вайн багара дуьйла маьттаза дешнаш, дашца чов йо вай ваьшна уллорчунна. Поэзехь а тидам боцуш ца дисна и санна долу дош. Ахь тхуна оьг1азлой, харцдерггий деъча, Мел сийсаз бу-кх хьо, адаман мотт!